Πέμπτη, Αυγούστου 30, 2007

Οι Ζάννες και η συνομωσιολογία

Όταν ο Παυσανίας περιηγήθηκε στην Ολυμπία ,αφιέρωσε στα «Ηλιακά» του ένα μεγάλο κεφάλαιο στις «Ζάννες», στα χάλκινα αγάλματα του Δία που ειχαν τοποθετηθεί για να θυμίζουν τις ασχημες πλευρές των Ολυμπιάδων.Στην ιστορία των ολυμπιάδων δεν υπήρχαν κρυφές στιγμες γι αυτό και στη μνήμη δεν περνούσαν μόνο οι νικητές,αλλά και οσοι με διάφορους τρόπους προσπαθούσαν να κλέψουν μια νίκη.Οι Ζάννες συμβόλιζαν (αλλα όχι πλέον) ολους εκείνους που πίστεψαν πως σημασία δεν εχει τι κάνεις αλλά αντίθετα πως επικοινωνείται αυτό που κάνεις.Αφιερωθηκαν σ’αυτούς που πιστεψαν ότι αν κλέψεις τη δόξα ,τοτε θα μεινεις σ’ αυτό που (καταχρηστικά) λέγεται ιστορία μια και τα χρόνια θα σκεπάσουν τις συνθήκες της κλοπής.
Μεγαλύτερη τιμωρία δεν μπορούσαν λοιπόν να φανταστούν οι κάτοικοι της αρχαίας Ήλιδας από το να διατηρήσουν στον χρόνο ζωντανη την τιμωρία εκείνων που ζηλωσαν τη δόξα ή την μη –ανάληψη των ευθυνών τους αφου σ’ εκείνο το το Στάδιο πάνω απ’ όλα οι πρωταθλητές κρίνονταν από το πώς στάθηκαν απέναντι στις ευθύνες τους.(Γι αυτό και ο Παυσανίας διέσωσε και την τραγική κατάληξη μεγαλων ολυμπιονικών όπως του Κρότωνα και αλλων).
Στον ιδιο χώρο κατά δηλωση του αρμόδιου υπουργού δεν κάηκαν παρά «μερικά πεύκα». Δυστυχως ελληνες και (κυρίως) ξενοι δημοσιογράφοι στάθηκαν στην ανικανότητα της Ελλάδας να προστατεύσει τις αρχαιότητες της Ολυμπίας.Η προφανής απάντηση στο γιατι δεν συμφώνησαν με τον κ.Γ.Βουλγαράκη είναι διοτι δεν ειδαν μονο «μερικά καμμένα πεύκα».Αν ο Κρονιος λόφος για τον ελληνα υπουργό πολιτισμού είναι «μερικά πεύκα» τυχαίνει ελληνες και ξένοι δημοσιογράφοι να εκτιμούν πως συμβολικά λειτουργεί περισσότερο από αυτό.
Αυτος ηταν και ο δευτερος λόγος διαφωνίας τους : Η χωρα που στηριξε την προβολή της στα αρχαία που διασώζονται στο εδαφός της ,η χωρα που ζητά πίσω τα Ελγινεια, η χωρα οπου ο κ.Βουλγαράκης κάνει «κοκτέϊλ πάρτυ μετα Τυπου» κάθε που επιστρέφεται ένα ελληνιστικό σπάραγμα είναι την ιδια στιγμη η χωρα που υποτιμά αυτό που διακηρύσσει ως παράδοσή της και τασσεται με ευκολία σε εξωφρενικές και αστηρικτες θεωρίες συνομωσίας.
Τι κριμα όμως επί τρείς μέρες και ,πριν φτάσουν οι φλόγες στην Αρχαία Ολυμπία,καμμια διακοσαριά δημοσιογράφοι ειδαν αυτά που δεν ειδε ο κ.Βουλγαράκης. Την ανικανότητα και τον αποσυντονισμό του κράτους σε όλα τα επίπεδα.
Και τι κρίμα που ο κ.Βουλγαράκης ειδε αυτά που δεν ειδαν οι δημοσιογράφοι: κουκουλοφόρους ή «πασόκους» (κατά τη «γιακουμάτεια» ρηση) ή ξένους πράκτορες ή μουτζαχεντίν οι οποίοι τροφοδοτούσαν τη φωτιά μεχρι να φτάσει στις αρχαιότητες.
Οι αρχαίοι ελληνες πίστευαν ότι η πολιτική είναι η τέχνη της ζωής.Μερικοί σημερινοί ελληνες πολιτικοί εχουν υποταχθεί στην κοινοτοπία ότι πολιτική είναι η τέχνη του εφικτού. Γι αυτό και δεν πρόκειται να βρούν θέση ουτε στις Ζάννες.Διότι η απαραίτητη προϋπόθεση ακόμη και για την αρνητική μνήμη ηταν –στις Ολυμπιάδες-να αγωνιστούν…

(Το αρθρο δημοσιεύτηκε με "Κροτωνα" αντι το σωστο ΄"Μίλωνα" στον ΕΤ)

Τρίτη, Αυγούστου 28, 2007

Δεν παίζουν με τη φωτιά

Κάποτε ,όχι πολύ παλιά,(λίγο μετα τη μεταπολίτευση) τις φωτιές σ΄αυτή τη χωρα τις εβαζαν τα «ακροδεξιά σταγονίδια» .Ετσι ερμηνεύονταν οι πυρκαγιές κοντα στην «4η Αυγούστου». Αργότερα (στα πρωτα χρόνια του ΠΑΣΟΚ) τις φωτιές τις εβαζε το «παρακράτος της Δεξιάς» ενώ κοντα στο 1989 τις πυρκαγιές τις εβαζαν «ανεξέλεγκτοι μηχανισμοί ξένων και ντοπιων υπηρεσιών». Μετά ηρθαν οι Τούρκοι .Οι «γκριζοι λύκοι» εκαναν απόβαση στα νησιά μας και τα πυρπόλησαν! (Μερικοί τούρκοι,συμφωνα με διαρροές της τότε κυβέρνησης, ειχαν φτάσει και μέχρι την Πεντέλη ).
Και τώρα, από προχτές, εμπρηστές είναι οι «αντεξουσιαστές ,μπορεί και αυτρονομημένα κομμάτια του ΠΑΣΟΚ».
Κοινή συνισταμένη ολων αυτων των «εξηγήσεων» ηταν και είναι ο λαϊκισμός και ο φόβος. Λαϊκισμός επειδή η «συνομωσιολογία» είναι κυριο συστατικό του λόγου του και φόβος επειδή οι ευθύνες είναι βαριές .Και οσο πιο βαριές είναι οι ευθύνες τόσο περισσότερο συμφέρει η συζήτηση να εστιάζεται στις αιτίες και όχι στην ανικανότητα αντιμετώπισης της καταστροφής. Το τροχαίο στην Ηλεία δεν εγινε με μπλοκ αναρχικών αλλά με πυροσβεστικό όχημα.Οι κάτοικοι των περιοχών που εζησαν τη φρίκη δεν ειδαν περιέργες κινήσεις αντιεξουσιαστων αλλα έναν κρατικό μηχανισμό που δεν λειτούργησε.Που κατέρρευσε.Διασωθηκαν μονο ατομικές πρωτοβουλίες πυροσβεστων και εθελοντών.
Λέγεται ότι στις κυβερνητικές συσκέψεις μίλησαν ακόμη και για «αντάρτες πόλεων».Οι οποίοι προφανως διασκορπίστηκαν την Παρασκευή σε 130 σημεία σε ολη την Ελλάδα και επιχείρησαν την «αποσταθεροποίηση».Μιλάμε δηλαδή για ολόκληρο στρατό.
Αυτά δεν είναι σοβαρά πράγματα. Ή αν είναι η κυβέρνηση ας σταματήσει τις διαρροές.Αν εχει υπευθυνότητα οφειλει να μιλάει με στοιχεία.Κι αν τα εχει οφειλει να τα δώσει. Αν εντόπισε κουκουλοφόρους στον Υμηττό ας τους βγάλει τις κουκούλες. Να τους δούμε κι εμείς. Διότι (αντίστροφα) νομιμοποιεί και την αντιθετη «συλλογιστική» που μιλάει για «κυπατζήδες πίσω από τις φωτιές της Αττικής ως επικοινωνιακό αντίβαρο στην Ζαχάρω».
(σ.σ :εχετε δει φωτιά να περνάει πανω από κινητό τηλέφωνο και μετα να εντοπίζεται αθικτο από τους πυροσβέστες;).
Μεχρι στιγμής πάντως το μονο που φαινεται να εχει η κυβέρνηση είναι δυο τσιγγανάκια και μια γιαγιά…Και μια τεράστια καταστροφή για την οποία δυστυχώς δεν φαινεται διατεθειμένη να αναλάβει το κόστος της διαχείρισης.
(Το αρθρο δημοσιεύτηκε στον ΕΤ)

Παρασκευή, Αυγούστου 24, 2007

Το φυλαχτό και η πολιτική επικοινωνία

Σ’ενα απο τα πιο κλασσικά του κείμενα ο Τζ. Οργουελ μιλούσε με περιφρόνηση για οσους πολιτικούς χρησιμοποιούσαν «εξεζητημένες εκδοχές της παμπάλαιης τέχνης της αμφισημίας». Η βασική του θέση πήγαζε απο την απογοήτευσή του μια και ο ιδιος πίστευε πως αντικείμενο της πολιτικής ηταν «η υπεράσπιση του μη υπερασπίσιμου» .
Δεκαετίες μετά ο Νιλ Πόστμαν στηρίχτηκε πάνω στις φράσεις του Οργουελ για να παρατηρήσει οτι και ο πολιτικός και ο θρησκευτικός λόγος οταν εκφέρονται τηλεοπτικά δεν ειναι ουτε το ενα ουτε το αλλο.Η τηλεόραση τους μετατρέπει σε ψυχαγωγία ,σε «διασκέδαση».
Στα κανάλια μας τις μέρες πρίν απο την αναχωρηση του αρχιεπισκόπου για το Μαϊάμι προβλήθηκε αρκετές φορές η δηλωσή του για το δωρο που δέχθηκε απο τον πρωθυπουργό.Για το φυλαχτό.
Σε αλλα κανάλια ειχαν προηγηθεί και σε αλλα ακολουθούσαν «ειδήσεις» σχετικές με τον εορτασμό του Δεκαπενταύγουστου . Κατα κάποιο τρόπο λοιπόν στο τηλεοπτικό περιβάλλον των ημερων η ειδηση του φυλαχτού-δώρου ηταν απολύτως εναρμονισμένη με τις επετειακές κοινοτοπίες των δελτίων ειδήσεων.
Παρα το εντονα θρησκευτικο χρωμα των ημερων ,η βασική απορία για το «φυλαχτό» παραμένει: Γιατι ενα τέτοιο προσωπικό δώρο κρίθηκε ως ανακοινωσιμο απο τον κ.Χριστόδουλο; Ιδίως οταν το επίσημο δόγμα του οποίου ο ιδιος ειναι θεματοφύλακας αντιμετωπίζει με εντονο σκεπτικισμό (αν οχι με σαφη αρνηση) τη χρηση των φυλαχτών;(Υπάρχει σχετικά και μια ενδιαφέρουσα εκδοση απο τη Μονή Ιβήρων).
Προφανώς διότι ετσι δημοσιοποιήθηκε ,οχι μια ιδιωτική συνάντηση, αλλά αντίθετα η υπάρξη μιας στενής σχέσης. Αν αυτη ηταν απλώς προσωπική νομιμοποιούμαστε να εικάσουμε οτι δεν θα ηταν δημιοσιοποιήσιμη.Ειναι λοιπόν θεμιτό να πιθανολογήσουμε οτι αυτο που δημοσιοποιήθηκε σε περιβάλλον εκλογών ηταν μια πολιτική παρέμβαση υπερ της ΝΔ που ομως δεν αντιμετωπίστηκε ως τέτοια επειδή το φυλαχτό έσωσε τα προσχήματα.
Αν μάλιστα συνυπολογίσουμε τα 30.000.000 ευρω στο παγκάρι της Εκκλησίας απο τον κ.Γ. Αλογοσκούφη και τους βοηθούς επισκόπων απο την κ.Μαριέττα Γιαννάκου τότε το φυλαχτό-ψηφος αποκτάει μια αλλη σημασία.
Ενα δευτερο ερώτημα πάντως εχει να κάνει με τον συμβολισμό του πράγματος. Πως λειτουργεί μια τέτοια εικόνα ενός πρωθυπουργού ευρωπαϊκής χώρας ;Απο που αντλείται η βεβαιότητα οτι ενα φυλαχτό συνάδει (επικοινωνιακά) με την προοδευτική δυναμική της χωρας που η ΝΔ επαγγέλλεται; (Διότι αν ο κ. Καραμανλή δεν το ηθελε ,ο αρχιεπισκοπος δεν θα το ανακοίνωνε. ).
Το φυλαχτό ,στην κοινωνική ανθρωπολογία, ειχε χωρο στη δημόσια σφαίρα μόνο στις κοινωνίες οπου η αρχή ηταν οχι μόνο διττή (πολιτική και θρησκευτική) αλλά και οταν η μία αντλούσε τη δύναμή της απο την άλλη. Λειτουργούσε στις κοινωνίες οπου η διττή αρχή ηταν κάτι περισσότερο απο απλή διαχείριση της καθημερινότητας, ηταν μια μια συλλογική ιδέα .Και το φως της τρεφόταν απο το κοινό συναίθημα και οχι απο τον ορθό λόγο.
Στις συγχρονες κοινωνίες οταν και όπου αυτη η «ιδέα» επιβιώνει (βλ. Μπους περί διαβόλου κλπ) δεν ειναι παρά ενας απολίτικος συναισθηματισμός.Και τότε (οπως εγραφε και ο νομπελίστας Ιμρε Κέρτες) , «ο συναισθηματισμός γινεται το φιάσκο του συναισθήματος».
(Το αρθρο δημοσιεύτηκε σήμερα ,24/8, στον ΕΤ)

Δευτέρα, Αυγούστου 20, 2007

Επιτέλους σε δίκη

Η δικη της 5ης Σεπετεμβρίου είναι η πρωτη που θα γινει στην Ελλάδα με τον αντιρατσιστικό νόμο και στην οποία εμπλέκονται –εστω και εμμεσα – πρωην και νυν στελέχη ενός πολιτικού κόμματος , του ΛΑ.ΟΣ.
Επίσης είναι η πρωτη φορά που το Κεντρικό Ισραηλιτικό Συμβούλιο στην Ελλάδα καταφευγει στη δικαιοσύνη ζητώντας να καταδικαστούν με τον αντιρατσιστικό 927/79 ο Κ.Πλεύρης και τρείς αρθρογράφοι του «Ελεύθερου Κόσμου» .
Ο πρώτος ,γνωστός ακροδεξιός πέρασε και από τον ΛΑ.ΟΣ αλλά δεν εμεινε, συνέγραψε ένα ανατριχιαστικό «εργο» 1400 σελίδων με τιτλο «Εβραίοι,ολη η αλήθεια» μεσω του οποίου ουτε λίγο ουτε πολύ εγκαλεί τους γερμανούς ναζι επειδή «δεν απήλλαξαν την Ευρώπην μας από τον εβραιοσιωνισμό ενω ηδύναντο να το πράξουν. Στο ερώτημα λοιπόν, αν ήτο σωστό, που οι Γερμανοί συνεκέντρωσαν τους Εβραίους, δια να τους μεταφέρουν στην Μαδαγασκάρη η απάντησις έρχεται μόνη της: Μέσα από όσα διδάσκουν και επιδιώκουν οι Εβραίοι, δεν ήτο σωστό αυτό που έκαναν οι Γερμανοί. Έπρεπε να τους έστελναν όχι στη Μαδαγασκάρη, αλλά στον Ιεχωβά τους να διαβάζουν μαζί όρθιοι το Ταλμούδ ».
Το βιβλίο του Κ.Πλεύρη (πρωτοκυκλοφόρησε πριν από 15 μηνες και ηδη στα βιβλιοπωλεία υπάρχει η δευτερη εκδοση) ετυχε θερμότατης υποδοχής από τρεις αρθρογράφους του «Ελεύθερου Κόσμου» τους Δ.Ζαφειρόπουλο(πρωην στελεχος της Χρυσης Αυγής) ,Θ.Χατζηγώγου και Μ.Γεωργιλά (ο τελευταίος εχει διαχωρίσει τη θέση του μετα την παραπομπή του).
Δικηγόρος του Κ.Πλεύρη είναι ο γυιός του Αθανάσιος (ενεργό στέλεχος του ΛΑ.ΟΣ) αλλά το μεγαλύτερο πρόβλημα για τον Γ.Καρατζαφέρη είναι το πλέον προβεβλημένο στέλεχος του ,ο Αδωνις Γεωργιάδης ,ο οποίος μεσα από τις γνωστές «τηλεμάρκετινγκ» εκπομπές του προπαγάνδιζε το βιβλίο και διακήρρυτε την συμφωνία του με τις «θέσεις» του Κ.Πλεύρη.
Το ζητημα για τον αρχηγό του ΛΑ.ΟΣ είναι το εσωκομματικό «συμβόλαιο» που ζητησε από τα στελέχη του να υπογράψουν και με το οποίο δηλώνουν ότι τασσονται εναντίον κάθε μορφής ρατσισμού και ξενοφοβίας.
Το (ευρύτερο) ζητημα ωστόσο είναι οι απόψεις που εκφράζονται στο βιβλίο και οι οποίες δικαιολογούν την παραπομπή του συγγραφέα με τον αντιρατσιστικό νόμο ,αφου σαφέστατα (οπως αναφέρει ο εισαγγελέας )προτρέπει σε βία εναντίον συγκεριμένων ομάδων του ελληνικού πληθυσμού.Σχετικά υπομνήματα κατέθεσαν και το «Παρατηρητήριο του Ελσίνκι» και η «Αντιναζιστική Πρωτοβουλία» η οποία σηκωσε και το κυριο βάρος της ανάδειξης των νομικών (και ηθικών) επιχειρημάτων.
Ο Κ.Πλεύρης ξεκινά από τον αποδεδειγμένα μυθο του «Πρωτοκολλου των σοφων της Σιών» για να στηρίξει την «αλήθεια του» η οποία ξεκινά από την αποδοχή του Ολοκαυτώματος!
Στη σελιδα 600 ξεκαθαρίζει πως «… δηλώ εξ αρχής, ότι είμαι Ναζί, φασίστας, ρατσιστής, αντιδημοκράτης, αντισημίτης» ενώ μετα από 142 σελίδες καταλήγει:
«Έτσι θέλουν οι Εβραίοι. Διότι μόνον έτσι καταλαβαίνουν: εντός 24 ωρών και εκτελεστικό απόσπασμα».
Και για να μην παραμείνει η παραμικρή αμφιβολία ο Κ.Πλεύρης γράφει(σελ 1228) : « …Μέχρι τότε για μας οι Εβραίοι θα παραμείνουν θανάσιμοι εχθροί, ιδιότητα που μόνοι τους επέλεξαν με όλας τας συνεπείας αυτής της αποκλειστικής των επιλογής. Με την ευκαιρίαν αυτήν προειδοποιούμεν: 1. Τους Εβραίους που κυκλοφορούν με Ελληνικά ονόματα, δια να κρύπτουν την πραγματικήν καταγωγήν των2. Τους πράκτορας των Εβραίων, ιδίως δημοσιογράφους, πολιτικούς και τηλεπαρουσιαστάς, που εξυπηρετούν τον εβραιοσιωνισμό3. Τους οικονομικούς παράγοντας που διακινούν το παρασιτικό εβραϊκό κεφάλαιο, υπό μορφήν ΑΕ «Τράστ», «Χόλντιν», «υπερακτίων εταιρειών» κ.λπ» .
Μία από τις ανατριχιαστικότερες στιγμές αυτου του ογκώδους βιβλίου είναι όχι μόνο ότι ο συγγραφέας δηλώνει πως συμφωνεί με τη δράση των SS στη χιτλερική Γερμανία αλλά η φωτογραφία και η λεζάντα από το (σημερινό) Αουσβιτς που δημοσιεύεται στη σελίδα 1075 : «Καλώς κάνουν και διατηρούν το στρατόπεδο εις καλήν κατάστασιν ,διότι ουδείς μπορεί να γνωρίζει τι μπορεί να συμβεί στο μέλλον».
Υπενθυμίζεται ότι στην Ελλάδα,στη Θεσσαλονίκη ζει ο τελευταίος επιζών του Αουσβιτς ο κ.Ραφέλ Βαρσάνο.Εχασε φιλους και οικογένεια και σημερα στα 85 του μάλλον δεν θα πίστευε ότι μπορεί και να απειληθεί πάλι και με τον ιδιο τρόπο και μάλιστα μέσα στη χωρα του.
Αλλά ο Κ.Πλέυρης προχωράει ακόμη περισσότερο χαρακτηρίζοντας «τετράπαχα» παιδιά σε στρατόπεδα συγκέντρωσης (δημοσιευει πάλι σχετική φωτογραφία) ενώ στρέφεται πολύ συχνά εναντίον των ελληνοεβραίων: «Στο ερώτημα: μπορεί εις Εβραίος να θεωρηθή Έλλην; Απαντώ ευθέως: όχι. Διότι η φυλετική καταγωγή δεν αλλάζει, με την διοικητικήν πράξιν της παροχής Ελληνικής υπηκοότητος, που είναι νομικόν γεγονός κι όχι φυλετικόν και εθνολογικόν».
(σ.σ Υπενθυμίζεται ότι ο πρόεδρος του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου ,ο κ.Μωυσής Κωνσταντίνης ανηκει στην ομάδα των ελληνοεβραίων που βρεθηκαν στην (σημερινή) Ελλάδα ηδη από τους ελληνιστικούς χρόνους ,πολύ πριν το 1500 όταν και οι ισπανόφωνοι εβραίοι βρηκαν καταφυγιο στην οθωμανική αυτοκρατορία-και κυρίως στη Θεσσαλονίκη και στην Κωνσταντινούπολη.)
Από την «πένα» (και τη χολή) του Κ.Πλεύρη δεν ξεφευγει ουτε ο πρωην γ.γ του ΟΗΕ Κόφι Αναν (τον οποίο στην πρωτη εκδοση χαρακτηρίζει ως «πρώην ανθρωποφάγο» αλλά στη δευτερη εκδοση χρησιμοποιεί τον ηπιότερο(!) χαρακτηρισμό «απόγονος πρωην ανθρωποφάγων».
Στο ενδιάμεσο των δυο εκδόσεων ο Κ.Πλεύρης εξέδωσε και τρίτο βιβλίο στο οποίο καταγγέλει την παραπομπή του σε δίκη ως απόδειξη ότι οι εβραίοι είναι πανίσχυροι και απειλούν έναν συγγραφέα (!)
Υπενθυμίζεται πως μεχρι το 1945 τα δυο τρίτα των ελληνοεβραίων –περισσότεροι από 70.000 ανθρωποι ολων των ηλικιών- χάθηκαν στα ναζιστικά στρατόπεδα.
(To ρεπορταζ δημοσιεύεται σημερα 21/8 στον ΕΤ)

Κυριακή, Αυγούστου 19, 2007

«Παγκοσμιοποίηση «αλά γκρέκα»

Η Νάταλι είναι 22 χρόνων.Από την Πολωνία οπου σπουδάζει παιδαγωγική.Η πόλη της είναι κοντα στα συνορα με τη Γερμανία και εκει ακόμη βρισκονται και την περιμένουν, η μεγαλύτερη αδελφή (επισης φοιτήτρια) ,μια μαμά που δουλεύει σε ψηφιακό κέντρο της πολωνικής κυβέρνησης και ενας μπαμπάς ,καθηγητής στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Φέτος το καλοκαίρι βρέθηκε στο μικρότερο από τα νησάκια των μικρών Κυκλάδων (Ηρακλειά,Σχοινούσα,Κουφονήσι,Δονούσα).
Εννοείται για δουλειά.Ο μέσος μισθός στη χωρα της είναι 150 ευρω .Στο νησάκι είναι 600 ευρω για καθάρισμα δωματίων ,χωριστά τα φιλοδωρήματα.(Από αυτά 200 ευρω –απαξ- πάνε στο γραφείο που την «προμηθευσε»).
Αυτό το νησάκι -χάρη και στη Νάταλι- δεν είναι πιά τυχαίο. Είναι ένα οχυρό της «παγκοσμιοποίησης αλά γκρέκα».
Οι μονιμοι κάτοικοι δεν ξεπερνούν του 50-60. Από αυτούς οι περίπου δέκα είναι αλβανοί που βρεθηκαν εκει ως –τι άλλο;- ανειδίκευτοι εργάτες .Λειτουργεί δημοτικό ,γυμνάισιο,λυκειο ,ακόμη και τεχνικό λύκειο όταν τα παιδιά σχολικής ηλικίας κάθε βαθμίδας που ζουν στο νησί είναι μόλις πέντε ! (Άλλα τρία είναι σε προσχολική ηλικία).Το μοναδικό παιδάκι που είναι σε σχολική ηλικία αλλά δεν πάει σχολείο ,είναι το αλβανάκι,ο Αλεξάντερ.Δεν τον στέλνουν οι γονείς του ,πιθανώς διότι ουδείς τους ειπε (ή ενδιαφέρθηκε να τους πεί) ότι αυτό,σε αυτή τη χωρα απαγορεύεται.
Στο νησάκι (επίσης και λόγω κοινοτικών κονδυλίων) υπάρχουν δύο γιατροί,ο αγροτικός αλλά και ενας παθολόγος.
Το καλοκαίρι ο (μόνιμος)πληθυσμός του σχεδόν διπλασιάζεται.Οι άλλοι μισοί είναι εργάτες.Αποκλειστικά στη λάντζα και στα δωμάτια.Φέτος οι περισσότεροι,καμμιά δεκαριά ηταν από την Πολωνία,αλλοι τόσοι από την Αλβανία, μία από τη Ρουμανία,μία (ή δυο;) από τη Βουλγαρία ,δυο αφρικανές ,ενας ελβετός(αυτος είναι ειδική περίπτωση) και μία αγγλίδα.Επίσης μια αυστριακή ,παντρεμένη με ντόπιο και καμμιά δεκαπενταριά ιταλοί και γερμανοί που εχουν αγοράσει σπίτια και ερχονται κάθε καλοκαίρι.
Η γλώσσα που μιλιέται εκεί το καλοκαίρι χρειάζεται να είναι αρκετές φορές ένα περίεργο κράμα προ-τηλεοπτικών αγγλικών ,ελληνικών και (κατοχικών )γερμανικών.
Η συμπεριφορά των ντόπιων και ο βαθμός διείσδυσης των ξένων(;) στην κοινότητα ,φαινομενικά ποικίλει.Στους αλβανούς επιφυλάσσεται από τους περισσότερους μια μάλλον χαιρέκακη συμπεριφορά.Ακόμη κι αυτοί που κατάφεραν να κάνουν δικές τους δουλειές εκεί αντιμετωπίζονται με την άρρητη βεβαιότητα ότι «δεν θα γινεις έλληνας ποτέ».Ακομη και για την πρωτη οικογένεια των αλβανών(του Αλεξάντερ)που εφθασαν προ δεκαπενταετίας στο νησάκι και οι οποίοι σημερα εχουν ταβέρνα και νοικιάζουν δωμάτια.Ειναι οι «αλβανοί».
Στην παγκοσμιοποίηση «αλά γκρέκα» ο αλβανός νομιμοποιείται να εχει ιδιοκτησία αλλά (φαινεται να ) εχει και μια οσμή που δεν ξεπλένεται από κανένα σύνταγμα.
Αλλά ο κανόνας διαμορφωνεται…
…στο νησάκι αλλιώς. Ο διπλασσιασμός των μονιμων κατοίκων ,ουσιαστικά διαιρεί για πέντε μηνες την μικρή κοινωνία σε εργοδότες και εργαζόμενους.
Οι εργοδότες με μία και κοναδική εξαίρεση είναι όλοι έλληνες .Ανίθετα,στους εργαζόμενους οπου «εκπροσωπούνται» δέκα εθνικότητες δεν υπάρχει ουτε ενας έλληνας.Το κριτήριο; Μόλις 600 ευρω το μήνα.
Ο νησιωτης των Μικρών Κυκλάδων μπήκε στην Παγκοσμιοποίηση πιο δυναμικά από ολους αυτούς που σημερα δουλεύουν γι’ αυτόν όχι για λόγους φυλετικής ή άλλης ανωτερότητας αλλά διότι μπορούσε να διαθέσει 600 ευρω το μήνα.
Με αυτά τα χρήματα και κάποια μικρο- επένδυση (συνηθως επιχορηγούμενη από τον κατ εξοχην θεσμό της Παγκοσμιοποίησης,την Ε.Ε) σχεδόν κάθε κάτοικος του νησιού μπορεί να ελπίζει πως θα ζήσει με ανεση ολόκληρο τον χρόνο.
Αλλά την ιδια στιγμή ο νησιώτης (σ.σ :προφανως όχι όλοι) βγάζει και μια περίεργη οργη για την Παγκοσμιοποίηση.Αρνείται να συμπεριλάβει στην κοινωνία του ολους αυτούς που –τελικά- στηρίζουν τις ελπίδες του.Και επίσης αρνείται πεισματικά τα ανοιχτά συνορα ,όταν χάρι σ΄ αυτά βγάζει το ψωμί του.Το αρνείται σχεδόν με οργή(ο γραφων πολλές φορές υπήρξε αυτήκοος μάρτυρας). Ο διαχωρισμός φαίνεται και μονο από το ό,τι δεν συναντάς σχεδόν ποτέ ντόπιους σε μικτές παρέες.
Υπάρχουν και εξαιρέσεις.Όπως ένα πολύ φιλικό(στον γράφοντα) ζευγάρι και μερικοί ακόμη. Αλλά ο κανόνας είναι άλλος.
Ωστόσο η Παγκομιοποίηση επελαύνει…
…με προϊόντα και υπηρεσίες.Φέτος με τον καύσωνα ,τα φασολάκια ηταν Τουρκίας και τα πεπόνια από το Ισραήλ.Σε δυο τρία από τα γραφικά εστιατόρια του νησιού εκαναν εμφάνιση τα κατεψυγμένα από τη Νάξο. «Ντομάτες γεμιστές της μαμάς» που φτιάχτηκαν σε κάποιο εργαστήριο στη Νάξο από μολδαβές,καταψυχτηκαν σε κινέζικα ψυγεία και μεταφέρθηκαν μόλις με ένα ευρω η μερίδα στο νησάκι.Εμφανιστηκε και το πρωτο ΑΤΜ για γρηγορες αναλήψεις. Επίσης ηδη δυο- τρείς ξενοδόχοι κάνουν κρατήσεις μεσω ιντερνετ και εχουν απεξαρτηθεί από τους τουρ οπερέιτορς.
Οι καλοί νησιώτες πιστεύουν πως εδώ και τωρα μπορεί να σταματήσει ο χρόνος. Θέλουν και εχουν την αυταπάτη ότι τα πράγματα μπορούν να παγιωθούν ως εχουν.Να ανοιγοκλείνουν την κοινωνία τους ανάλογα με τις εποχές και οι επαφές τους με τον υπόλοιπο κόσμο να να παρμείνουν στα σημερινά –κερδοφόρα για αυτούς- πλαίσια. Δεν μπορούν να αντιληφθούν ότι μια «ξένη» ανθρωπινη παρουσία και οι σχέσεις που αναπόφευκτα αναπτύσσονται δυσκολα μπορουν να κρατηθούν σε καθαρά οικονομικά πεδία.
Οι «τιμωρίες» που αφορούν τους άλλους ,επειδή ακριβώς δεν είναι «ντόπιοι» και ολες αυτές οι συμπεριφορές και αντιλήψεις είναι λιγο πολύ γνωστές.Ωστόσο εκείνο που ισως μας εχει διαφυγει είναι η «τιμωρία» που επιφυλάσσουμε στον ιδιο μας τον εαυτό.
Πριν λίγες μέρες κυκλοφόρησε στα ελληνικά (ΠΟΛΥΤΡΟΠΟ) ένα εξαιρετικό βιβλίο γραμμένο από τον Gerald Huther καθηγητή της νευροβιολογίας στην ψυχιατρική κλινική του πανεπιστημίου του Γκέτιγκεν (Γερμανία).Τιτλος του «οδηγίες χρήσης του ανθρωπινου μυαλού».Ο Huther ακολουθεί τον αντιθετο δρόμο από τους συγχρονους βιολόγους που εχουν επικεντρώσει ένα μεγάλο κομμάτι της ερευνας για τον -ακόμη- αγνωστο ανθρώπινο εγκέφαλο και κυρίως το πώς διαμορφώνεται η συνείδηση,ο νούς.
Ο καθηγητής εξηγεί το αντίθετο :Τι γνωρίζουμε σημερα για τον ανθρωπινο εγκέφαλο. Τι ηταν αυτό που οδήγησε στην εξέλιξη του και –κυρίως- ποιες συνθήκες επέβαλλαν αυτή την εξέλιξη , σε ποια ειδη και γιατί.
«Μια κυτταρική μάζα (γραφει ο Huther) …
…προσαρτημένη σταθερά σε ένα μέρος δεν χρειάζεται εγκέφαλο. Δεν μπορεί ουτε ν’ αλλάξει θέση προς το καλύτερο ουτε να το βάλει στα πόδια μπροστά στον κίνδυνο. Ενας εγκέφαλος θα της ηταν καθαρή πολυτέλεια. Αυτό έπαθαν και τα δικά μας παράσιτα, οι ταινίες.Οι πρόγονοί τους υπήρξαν ιδιάιτερα ευκίνητα σκουλήκια.Ειχαν νευρικό συτημα που συντόνιζε τις συσπάσεις των πολλών μυικών τους κυτταρων ώστε να μπορούν να μετακινούνται.Ακομα ,ηταν σε θέση να επεξεργάζονται τα μηνύματα και να αναζητούν προφυλαξη ,τροφή και ζευγάρωμα.Μερικά από αυτά τα σκουλήκια κατόρθωσαν αργότερα να βρούν με τη βοήθεια του μυαλού τους έναν ιδιάιτερα πρακτικό βιότοπο:Το εντερο.Ετσι σιγά σιγα αφου δεν χρειαζόταν να μετακινούνται έχασαν την ευκινησία τους .Στο εξωτερικό μέρος του κεφαλιού τους αναπτύχθηκε ένα στεφάνι γάντζων με τους οποίους μπορούσαν να στερεώνονται ,ενώ στο εσωτερικό του κεφαλιού τους εξαφανίστηκαν όλα οσα δεν χρειάζονταν πιά σ’αυτόν τον λουκούλειο παράδεισο των σκουληκιών.Χωρις καν να το αντιληφθούν ειχαν χάσει όχι μονο το ετσι κι αλλιώς όχι πολύ μεγάλο μυαλό τους ,αλλά με τον καιρό και την ίδια την ικανότητά τους να αναπτύξουν ένα μυαλό.»
Αυτό που με βεβαιότητα σημειώνει ο καθηγητής είναι πως ο εγκέφαλος αναπτύσσεται μέσα από τις εμπειρίες.Και πως ουσιαστικά τα πλάσματα που κυριάρχησαν στην εξέλιξη δεν ηταν παρα οι αποτυχημένοι της εξέλιξης.Αυτοι δηλαδή που επειδή δεν βρηκαν έναν «βιότοπο» διατηρησαν τη δυνατότητα πολυεπίπεδης εξέλιξης του εγκεφάλου τους ώστε τελικά επιβιωσαν σε πολύ πιο συνθετα περιβάλλοντα τόσο στον χώρο ώστε και στον χρόνο.Αντίθετα,οι επιτυχημένοι της εξέλιξης επειδη ακριβως ειχαν αναπτύξει τα κομμάτια εκείνα του εγκεφάλου τους που επέτρεπαν την προσαρμογη μονο σε πολύ συγκεκριμένα περιβάλλοντα ,τελικά αποδείχτηκαν οι μεγάλοι χαμένοι αφου οι εξωτερικές ανατροπές δεν τους επέτρεψαν να προσαρμοστούν.Ειχαν ηδη απωλέσει την ικανότητα να αναπτύξουν το μυαλό τους».
Αν είναι κάτι (μπαίνοντας με πολύ προσοχή στα επικινδυνα μονοπάτια της κοινωνιοβιολογίας) που μπορεί να παραλληλιστεί με τα παραπάνω είναι το «αμερικάνικο όνειρο» (το κάθε ονειρο)που ερχεται να διαψευσει σημερα η παγκοσμιοποίηση. Το «ονειρο» ηταν το συμβολο της μακαριότητας πάνω στη γη.Η σταθερότητα στον τοπο και στις σχέσεις.Η πλήρης ακινησία του ατόμου σε συνθήκες ευδαιμονίας.Αυτο που τελικά δημιουργεί τα «σκουλήκια» όπως οι «ταινίες» που ζουν ανετα μεσα στον ξενιστή τους.Μονο που οι ταινίες αυτές θα χαθούν γιατι ο ξενιστής ποτε δεν μπορεί να θεωρηθεί δεδομένος.



Info
*Gerald Huther «Οδηγίες χρήσης ενός ανθρώπινου μυαλού» Αθηνα 2007, ΠΟΛΥΤΡΟΠΟΝ
*Αθηνάς Αθανασίου «Ζωη στο όριο» Αθηνα 2007, ΕΚΚΡΕΜΕΣ

(Το αρθρο δημοσιεύτηκε σημερα 19/8 στο "1455" του ΕΤ.Κ)

Παρασκευή, Αυγούστου 17, 2007

Εκλογές χωρίς πολιτική

Τον Μάρτιο του 2004 ο Κ.Καραμανλής ηταν κυρίαρχος.Οχι τόσο λόγω του εκλογικού ποσοστού αλλα κυρίως διότι ηταν κάτοχος ενός πολύ σημαντικού πολιτικού κεφαλαίου.Η κούραση από την διακυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ (σε συνδυασμό με την αδυναμία ανανέωσης του) αλλά και η αισθηση στη χώρα της ευρωπαϊκής σταθερότητας και σιγουριάς προίκισαν τον Κ.Καραμανλή με αξιοσημείωτα ποσοστά πολιτικής συμπάθειας (ή –εστω- ανοχής).
Κι όμως μέσα σε τρία χρόνια αυτό το κεφάλαιο εξανεμίστηκε.Η επικοινωνιακή μονομανία των κορυφαίων εκ των στελεχών της ΝΔ σταθηκε το μεγαλύτερο εμπόδιο για την παραγωγή πολιτικής πράξης και την ιδεολογική συγκρότηση του λεγόμενου κεντροδεξιού χώρου.
Αληθεια πως μπορεί να οριστεί σημερα ο «Καραμανλισμός»; Εκτός από τον (απολίτικο) ηθικισμό τού «σεμνά και ταπεινά» (λές και η πολιτική είναι εξομολόγηση) ποια είναι τα ιδεολογικά στοιχεία που συγκροτούν την ταυτότητά του; Η Νεα Δημοκρατία δεν είναι ένα κλασσικό φιλελέυθερο κόμμα. Διότι ουτε αποδείχτηκε θιασώτης της ανοιχτής κοινωνίας (όπως επιβάλλει η φιλελεύθερη παράδοση και σκέψη-χαρακτηριστικός ο σφιχτότερος εναγκαλισμός με την Εκκλησία) ουτε ενεθάρρυνε τις καινοτομίες στην οικονομία ,στην αγορά εργασίας ή στην Παιδεία.
Αλλά και το στιγμα της «ριζοσπαστικής δεξιάς» επίσης δεν εκφράζει τον «Καραμανλισμό» του 2007.Ειτε λογω της (καλής) διεθνούς συγκυρίας ειτε λόγω της κεκτημένης ταχύτητας από την «Ελλάδα των μεγάλων εργων» ,η χωρα δεν κλείστηκε (εντελώς) στο καβούκι της και η κυβέρνηση φάνηκε να ξεπερνάει (συνηθως ατσαλα και χωρίς στόχους) τους σκοπέλους του κρατισμού .
«Στον Καραμανλή δεν αρέσει να του λένε τι να κάνει» λένε οι στενοί του συνεργάτες και πάντως αυτή η εικόνα κυριαρχεί στα ΜΜΕ.
Γιατί; «Διότι,λενε πάλι συνεργάτες του,θέλει να εχει αυτος τον έλεγχο των εξελίξεων».Το ειδαμε άλλωστε και στην υπόθεση Τσιτουρίδη,και στο δομημένο ομόλογο.Με ευλάβεια η Κυβέρνηση ταλαιπωρηθηκε για εβδομάδες μέχρι να κάνει αυτά που επρεπε να ειχε κάνει από την πρωτη στιγμή.
Το ιδιο συνέβη και με τις εκλογές.Η αναγγελία τους με καθαρα τηλεοπτικούς ορους «prime time» δειχνει ότι το κυριο στοιχείο της πολιτικής ταυτότητας του «Καραμανλισμού» είναι ο τακτικισμός. Όταν το πολιτικό και ιδεολογικό έλειμμα αντικαθίσταται από το «μεροδούλι –μεροφάϊ» της αδράνειας και όταν στον πολιτικό στιβο υπάρχει η σιγουριά του πρωτου ,τοτε η διαδικασία αντικαθιστά την ουσία.
Και τότε πηγαίνουμε στις πιο απολίτικες εκλογές της Μεταπολίτευσης .(Που δεν λέει να κλείσει ως κεφάλαιο της ιστορίας μας).

Το αρθρο θα δημοσιευτεί την Κυριακή 19/8 στον ΕΤ.Κ

Τρίτη, Αυγούστου 07, 2007

Για την «ελληνικότητα» της «ιστορίας»

Με την ολοκλήρωση του πρωτου γύρου για το βιβλίο της στ’ δημοτικού οι περισσότερες ανησυχίες εκφράζονται ηδη για την αρχη του δεύτερου γυρου λόγω της εκλογικής συγκυρίας. Το υπουργείο δεν θελει να βρεθεί τον Σεπτέμβριο απέναντι σε «αυθόρμητες» αντιδράσεις εκπαιδευτικών ,ιδίως στη βόρεια Ελλάδα, ουτε απέναντι σε αποφάσεις τοπικών συλλόγων γονέων και κηδεμόνων με τις οποίες θα ξανανοίξει το θέμα.
Ισως είναι σκόπιμο λοιπόν να εκτιμηθούν μερικά συμπεράσματα από την 10μηνη μάχη που προηγήθηκε. Πρωτ’ απ’ όλα η διαμάχη δεν ηταν ιστορική.Δεν αντιπαρατέθηκε μια ιστορική εκδοχή εναντι μιάς άλλης.Δεν υπήρξε διαμάχη ιστορικών . Το συνολο των ελλήνων ιστορικών –ακαδημαϊκών (και ιδίως της νεότερης γενιάς) τοποθετήθηκε αναφανδόν υπέρ του βιβλίου.Διεκδικώντας το αυτονόητο για την επιστήμη τους (το δικαίωμα της ερευνας να οδηγεί σε ανατροπες παγιωμένων απόψεων αλλά κυρίως την αναδειξη των πηγων ως συστατικό της εκπαιδευτικής διαδικασίας) ,οι ελληνες ιστορικοί διέσωσαν και την τιμη της κοινωνίας μας.
Διότι η ατζέντα οσων αντιδρούν δεν είναι απλώς η επιβολή μιας συγκεκριμένης αποψης (και χρήσης) περι ιστορίας.
Δεν αντέδρασαν ιστορικοί μετα από πολύχρονες ερευνες,αλλά οι φορείς μιας πολύ συνηθισμένης ιδεολογίας: Αντέδρασαν οι οπαδοί της «καθαρότητας» και της «ομοιομορφίας».Οι θιασώτες της ακίνητης κοινωνίας.
Αυτό που αμφισβήτησαν οσοι ξεσηκώθηκαν κατά του βιβλίου αποτελεί τον σκληρό πυρήνα των δικαιωμάτων του συγχρονου ανθρώπου:Το δικαίωμά του στην κατασκευή της ταυτότητάς του.Το δικαίωμα τού να αποφασίσει ο ιδιος για την κλίμακα αξιών του και να σημασιοδοτεί ο ιδιος τα πρωτεύοντα και τα δευτερεύοντα στοιχεία της ταυτότητάς του.Να ξεφυγει από τα προπατορικά αμαρτήματα που του φορτώνουν οι ιδεολογικές στρεβλώσεις του παρόντος και οι δογματικές ερμηνείες του παρελθόντος.
Ο συγχρονος ανθρωπος χρειάζεται να κατασκευάζει ελεύθερος την ταυτότητά του.Αλλά η ελευθερία προϋποθέτει επιλογές .Αντίθετα η μονοδιάστατη και μυθοποιημένη εκδοχή της επίσημης ιστορίας όπως διδασκόταν ,θέτει όρους και προύποθέσεις για να είναι κανείς μέλος αυτης της κοινωνίας.Απο ακραίες «γενετικές» θεωρίες μέχρι και μεταφυσικές προϋποθέσεις!
Αυτή η μυθιστορηματική ιστορία από το χτες τελικά απαιτεί (επιβάλλει)τη μεγαλύτερη δυνατή ομοιομορφία στη σημερινή κοινωνία . Επιβάλλει στα μέλη της να εχουν την ιδια αντιληψη για το παρελθόν αλλά και για το «κακό» και το «καλό» ,όχι μετα από προσωπική αναζήτηση αλλά κατόπιν μαζικής επιβολής.
Η επιβολή της ομοιομορφίας στην εποχή της κινησης, των ανατροπων και των δυνατοτήτων από το επικοινωνιακό πανηγύρι δεν είναι τελικά παρά το άλλο πρόσωπο του αποκλεισμού σε οτιδηποτε είναι διαφορετικό από «εμάς».Μόνο που το «εμείς» εχει(οφείλει να εχει) 10.000.000 απαντήσεις.
Οταν επιλέγω να ζησω σ’αυτόν τον τόπο ηδη εργάζομαι (και) για την πρόοδο και ευημερία του.Και δεν χρειάζομαι πιστοποιητικό «ελληνικότητας» για τούτο.Κανείς μας.Αλλωστε ποιοι το εχουν και από πού το απέκτησαν;
(το αρθρο δημοσιεύτηκε σημερα -7/8- στον ΕΤ)