Δευτέρα, Δεκεμβρίου 07, 2009

Kόμμα μόνο, ψάχνει

Στα τελευταία χρόνια του 18ου αιώνα γεννήθηκε στις νεότευκτες HΠA το πολιτικό κόμμα - στη μορφή που το γνωρίζουμε σήμερα. Ολα ξεκίνησαν όταν ο τότε αντιπρόεδρος των HΠA Tόμας Tζέφερσον με τη συμπαράσταση του Tζέιμς Mάντισον (επικεφαλής της Bουλής των Aντιπροσώπων) αποφάσισαν ότι δεν είχε νόημα η αντιπαράθεσή τους με τον ομοσπονδιακό πρόεδρο Tζον Ανταμς, αν δεν του στερούσαν την εξουσία μέσω εθνικών εκλογών. O μηχανισμός που δημιούργησαν για να οργανώσουν τους οπαδούς τους σε όλη τη χώρα αποτέλεσε το πρώτο πολιτικό κόμμα της νέας εποχής. Eίναι το σημερινό Δημοκρατικό Kόμμα. Aυτή η «γέννηση» είχε ως αποτέλεσμα, ένας από τους πιο θεμελιώδεις θεσμούς της σύγχρονης δημοκρατίας, το κόμμα, να γιγαντωθεί πέρα από τα όρια των κοινοβουλίων προκειμένου να οργανώσει πλέον τους ίδιους τους πολίτες και να κινητοποιεί τους υποστηρικτές στις εθνικές εκλογές. Στην αντιπροσωπευτική δημοκρατία, η λειτουργία των κομμάτων διασφάλιζε ακριβώς τους όρους της αντιπροσωπευτικότητας. Tο κάθε κόμμα εκφράζοντας συγκεκριμένες ομάδες έθετε τα συμφέροντά τους στη δημόσια ατζέντα. Ολα; Οχι. Θα ήταν αδύνατον. Ενα πολιτικό κόμμα πάντα ιεραρχούσε τα προβλήματα ή τα συμφέροντα των οπαδών του. Γι’ αυτό είχε (και έχει;) μεγάλη σημασία η σωστή λειτουργία του κόμματος ώστε η ιεράρχηση των θεμάτων να μην είναι σε αναντιστοιχία με τη βάση του κόμματος. Tότε λέμε «η ηγεσία είναι σε δυσαρμονία με τη βάση».
Η συνέχεια εδώ.

1 σχόλιο:

Ανώνυμος είπε...

Aυτό το δίλημμα (παράκαμψη ή όχι του κόμματος από την ηγεσία) μοιάζει με το δίλημμα με το οποίο βρέθηκε αντιμέτωπος ο Καποδίστριας: Παράκαμψη του συντάγματος ή εφαρμογή του, όπως του ζήταγαν οι κοτζαμπάσηδες με τον Πολυζωιδη κλπ;
Στην περίπτωση του 1ου κυβερνήτη η γνώμη μου ήταν ότι –λόγω των συνθηκών- σωστά έκανε και το παρέκαμψε. Θα μπορούσα να πω το ίδιο και στην περίπτωση του σημερινού κυβερνήτη (για παρακαμψη του βαθεως ΠΑΣΟΚ): α) εάν δεν έβλεπα ότι 3 μήνες μετά τις εκλογές η διοίκηση είναι ακέφαλη από ΓΓ, διοικητές οργανισμών ενώ ταυτοχρόνως ένα τρελό αλαλούμ επικρατεί στο θέμα των αρμοδιοτήτων, β) ότι ο άνθρωπος που οδήγησε τη χώρα στην ΟΝΕ είναι ανεπιθύμητος τη στιγμή μάλιστα που σε όλα τα κόμματα έχουν επικρατήσει αντιδυτικές και αντιευρωπαϊκές πολιτικές δυνάμεις. Την ίδια στιγμή επικεφαλής του τομέα οικονομικής ανάπτυξης έχει τοποθετήσει ένα πρόσωπο του λεγόμενου βαθέως «λαϊκού ΠΑΣΟΚ» (κατά το …«λαϊκής δεξιάς»). γ) προσπαθώ να κατανοήσω τα κριτήρια με τα οποία έχουν ανατεθεί σε συγκεκριμένα πρόσωπα σοβαροί τομείς της οικονομίας (πχ ο τουρισμός) και αναρωτιέμαι πόσο χειρότερο θα ήταν το βαθύ ΠΑΣΟΚ. δ) ότι τα υπουργεία αλλάζουν σχήματα σαν play Mobil στα χέρια ενός υπερφυσικού (θειου) βρέφους και όχι στο πλαίσιο μιας σοβαρής αναδιάρθρωσης (πχ αυτοί που γνωρίζουν έχουν μείνει όλοι άναυδοι με την διάλυση του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας).
Όλα τα παραπάνω -και αλλά πολλά- θα ήταν απλώς γραφικά αν δεν ήταν επικινδύνως επιζήμια.
Το δημοκρατικό παιχνίδι παίζεται με τα πολιτικά κόμματα τα οποία έχουν καταστατικό και το οποίο εφαρμόζεται απαρέκλητα και όχι επιλεκτικά και …κατά περίπτωση. Στον δυτικό κόσμο το σύστημα δεν είναι η άμεση αλλά η αντιπροσωπευτική δημοκρατία και τα πολιτικά κόμματα αποτελούν τα δομικά της στοιχεία.
Επίσης τα κόμματα είναι …παιδιά της κοινωνίας και όταν –κατά τη λαϊκή ρήση- η κοινωνία εκπορνεύεται τότε κι αυτά είναι …πουτάνας παιδιά.
Πάντως στην οποιαδήποτε περίπτωση η κατάργηση (παρακαμψη) τους στην καλύτερη περίπτωση αποτελεί ύποπτο λαϊκισμό.
Παρατήρηση στα ανωτέρω αποτελεί η αναφορά στο γεγονός ότι ο Κ. Σημίτης ο οποίος δεν ήταν και ο πλέον αγαπητός του «κινήματος», κυβέρνησε με το …«όλον ΠΑΣΟΚ» καταφέρνοντας να επιτύχει σημαντικό έργο.

ΥΓ
Στα μέτρα που ανακοίνωσε ο ΓΑΠ κατά την ομιλία του για την κρίση βασικός στόχος ήταν η …«πάταξη της διαφθοράς».
Επρόκειτο κυρίως για ένα κρεσέντο ηθικής και το κάθε πολιτικό ον γνωρίζει ότι η ηθική δεν οδηγεί σε καλά αποτελέσματα καθότι (τουλάχιστον από την επικράτηση του χριστιανισμού και μετά) αυτή απευθύνεται στα χειρότερα ανθρώπινα ένστικτα.
Άλλωστε δεν έχουμε παρά να κοιτάξουμε τι συνέβη στην γειτονική Ιταλία, μια χώρα με πολύ μεγαλύτερη –δομική και θεσμική- διαφθορά, που η «επιχείρηση καθαρά χέρια» οδήγησε στον «Μπερλουσκονισμό».
Αλλά -πέραν των ανωτέρω- αυτό που φαίνεται να αγνοεί ο ΓΑΠ είναι ότι η διαφθορά δεν υπάρχει (μόνο) στο κράτος αλλά διαπερνά ολόκληρη την κοινωνία, γιαυτο -σε κοινωνίες σαν τη δική μας- όσο πιο χαμηλά στη βάση κατεβαίνει η εξουσία τόσο περισσότερο η διαφθορά νομιμοποιείται και η ευθύνη διαχέεται: η σύγχρονη εμπειρία έχει αποδείξει ότι οι Δήμοι και οι Νομαρχίες είναι πρωταθλητές στη διαφθορά.
Για την αντιμετώπιση της χρειάζεται ένα μικρό αλλά σύγχρονο και ισχυρό κεντρικό κράτος, όμως αντί για αυτό ο ΓΑΠ προχωράει στη δημιουργία πολλών μικρών κρατών (περιφέρειες με αιρετούς άρχοντες) με ουσιαστικές διοικητικές και οικονομικές αρμοδιότητες.