Η δεύτερη Μεγάλη Ιδέα

Για την πρώτη Μεγάλη Ιδέα μάλλον γνωρίζουμε και την αρχή και το τέλος. Αν την αποδώσουμε αποκλειστικά στον Κωλέττη και θεωρήσουμε ως τέλος της τη Μικρασιατική καταστροφή (ή το Γουδί!), τότε μπορούμε να προσδιορίσουμε τη διάρκειά της (με άμεσο πολιτικό έργο) στα περίπου 80 χρόνια.
Η δεύτερη είναι πολύ πιο φρέσκια. Είναι –ακόμη– ζωντανή. Η ισχυρή, δημοκρατική Ελλάδα, πρότυπο και προνομιακή εταίρος της ευρύτερης Βαλκανικής ενδοχώρας, πύλη εισόδου της Ευρώπης, μέλος η ίδια του κυρίαρχου συνασπισμού της Ευρωπαϊκής Ενωσης και δη του πιο κλειστού κλαμπ της Ευρωζώνης.
Η δεύτερη Μεγάλη Ιδέα –όπως το διατυπώνει ο Μιχάλης Σπουρδαλάκης (καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών)– γεννήθηκε λίγο μετά το 1990, τότε τουλάχιστον υιοθετήθηκε απο το σύνολο του πολιτικού συστήματος (με εξαίρεση το ΚΚΕ).
Και στις δύο ιδέες, σημαντικός ρόλος «ανατέθηκε» στον «ξένο παράγοντα». Η εύνοιά του υπήρξε εξ αρχής η συνθήκη, το περιβάλλον επώασης και η προϋπόθεση επιτυχίας. Τα χρόνια που μεσολάβησαν από την πρώτη μέχρι τη δεύτερη Μεγάλη Ιδέα σαφώς έγειραν την πλάστιγγα από την «Επικράτεια» στην οικονομία και από τον στρατό στην πολιτική, ενώ η βασική ιδέα της ηγεμόνευσης στην ενδοχώρα εκσυγχρονίστηκε, σχεδόν μεταμορφώθηκε. Η «κυριαρχία» ή η «ηγεμονία» σε μία ευρύτερη περιοχή μπορούσε να ασκηθεί και μέσω της «επιτυχίας», της ευημερίας της ελληνικής κοινωνίας σε ένα πολυεπίπεδο πλέγμα τομέων που απαιτούν οι σύγχρονες συνθήκες.
Οντως, η (διεθνής) περίοδος μετά το 1990 ήταν ευνοϊκή για τη δεύτερη Μεγάλη Ιδέα. Η κατάρρευση του Τείχους και η ζοφερή νέα πραγματικότητα των γειτόνων μας –θεωρήθηκε ότι– εδραίωσαν τον στόχο μας. Η ελληνική οικογένεια μετατράπηκε σε μικρή οικογενειακή επιχείρηση με επενδυτικούς (βλ. καταναλωτικούς) στόχους και τουλάχιστον δύο ή τρεις μετανάστες με μερική ή πλήρη απασχόληση (μάλιστα οι περισσότεροι από τον χώρο «ηγεμονίας»).

Η συνέχεια εδώ.